موقعیتِ مکانیِ شربِ قوم بنی اسرائیل
«قَدْ عَلِمَ کُلُّ اُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ»؛ هر گروهی از بنی اسرائیل جایگاه شُرب و مکانِ آبشخور خود را دانستند. آنها 600 هزار تَن بودند[1] که تشکیل میشد از دوازده سبط،[2] و تعداد هر سبطی هم به پنجاه هزار تَن[3] می رسید. بنابراین، از شربِ حیوانات و أحشامِ بنی اسرائیل که بگذریم، هر روز 600 هزار تَن سیراب میشدند.[4] از این آمار و ارقام چنین به دست میآید که واقعه ی انفجار سنگ، در صحرایی بسیار وسیع به وقوع پیوسته است، آنگاه چشمه جاری شد و میدان وسیعی را فرا گرفت.
به علاوه؛ هر کدام از طوایف و گروهها چشمه ی مخصوص به خودشان را مشخص کرده بودند و این کار به عهده ی حضرت موسی علیه السلام نبود. زیرا آیه ی شریفه می فرماید: «قَدْ عَلِمَ کُلُّ اُنَاسٍ مَّشْرَبَهُم»، به بیان دیگر؛ فاعلِ کلمه ی «عَلِمَ»، «اُناس» است.
[1]. زمخشری، محمود(1407هـ ق)ج1، ص144؛ فخر رازى، محمد بن عمر(1420هـ ق)ج3، ص528؛ بیضاوى، عبدالله بن عمر(1418هـ ق)ج1، ص83.
[2]. کاشانى، ملا فتح الله (1423هـ ق)ج1، ص155؛ اندلسى، ابوحیان محمد بن یوسف(1420هـ ق)ج1، ص370؛ گنابادى، سلطان محمد(1408هـ ق)ج1، ص97.
[3]. قرطبی، محمد بن احمد(1364هـ ش)ج1، ص421؛ ر.ک: سور آبادى، ابوبکر عتیق بن محمد(1380هـ ش)ج1، ص78؛ جوادی آملی، عبدالله(1385هـ ش)ج4، ص599.
[4]. حسینى شاه عبدالعظیمى، حسین بن احمد(1363هـ ش)ج1، ص159؛ کاشانى، ملا فتح الله(1336هـ ش)ج1، ص200؛ کاشانى، ملا فتح الله (1423هـ ق)ج1، ص156.