فرق مقوله ی «نسیان» با «جهل» در آیه 41 سوره ی بقره
سؤال: چرا قرآن کریم در این شریفه تعبیر به «نسیان» نمود و از «جهل» استفاده نکرد؟
جواب: چون سابقه نسیان، علم است اما حالت سابقه ی جاهل همان جهل است؛ پس خداوند با تعبیر نمودن به نسیان، می خواهد بفرماید: دانشمندان یهود علم به دعوت مردم نسبت به ایمان به پیامبر اکرم (ص) داشتند ولی خود را به فراموشی زدند، چنانکه در آیه ی 125 و 126 از سوره ی طه می فرماید: «قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَى وَ قَدْ کُنتُ بَصِیرًا... قَالَ کَذَلِکَ أَتَتْکَ آیَاتُنَا فَنَسِیتَهَا وَ کَذَلِکَ الْیَوْمَ تُنسَى»، شاهد سخن در جملهی «وَ قَدْ کُنتُ بَصِیرًا» است که با «نسیان» آمده است؛ معلوم میشود که نسیان با بصیرت سابق سازگاری دارد نه با جهل، از اینرو گفتهاند: نسیان، ابتدایش علم است ولی قبل از جهل علمی نیست.
پیامبر اکرم فرمودند: در شب معراج مردانی را دیدم که با قیچی هایی از آتش لبهای خود را میبرید. پرسیدم: اینان کیانند که چنین می کنند؟ جبرئیل علیه السلام فرمود: «هَؤُلَاءِ خُطَبَاءُ مِنْ أَهْلِ الدُّنْیَا مِمَّنْ کَانُوا یَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ یَنْسَوْنَ أَنْفُسَهُمْ».[1]