روحیه ی لجاجت و استکبارطلبی در آیه ی 61 سوره ی بقره
«لَن نَّصْبِرَ عَلَی طَعَامٍ وَاحِدٍ»؛ که مقصود از طعام واحده، «مَنّ» و «سَلوَی» است.[1]
سؤال: تقاضای طعامهای رنگارنگ به جهت طبیعتی که در وجود انسان نهفته بی اشکال است؛ زیرا مسئله ی تنوعطلبی در ذات و نهادِ انسان وجود دارد، با این وجود به چه جهت خدای تعالی نسبت به آن چیزی که مطابق با سرشت و طبیعت انسان است، طعنه زده و این گروه را سرزنش میکند؟
در پاسخ به پرسش مذکور به دو نکته اشاره میشود:
الف) مسئلهی تنوع طلبی، عیب نیست و لکن تقاضای اینان حقیقی و از سر نیازِ طبیعیِ انسانی نبود. به بیان دیگر؛ آنها مسئله ی تنوع و تعددطلبیِ بشری را دستاویز و بهانه ی خود قرار دادند. بنابراین، درخواست آنها ریشه در بهانه گیری و لجاجت بنی اسرائیل از فرامین حضرت حق داشت و مذمت خداوند نیز برای این بود که آنان اساساً انسانهای فرامین پذیر و مطیعی نبودند. چنانکه خدای سبحان پیش از این نیز مسئله ی تمّرد و فرمان ناپذیریِ بنی اسرائیل را با جملاتی همچون؛ «لنَ نُؤمِنَ لَکَ حَتّی نَرَى اللَّهَ»«بقره/55» و «لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأرْضِ یَنْبُوعاً»«اسراء/90»، بیان کرد و شخصیت اینان را به رخ کشید.[2]
ب) باید به این نکته توجه داشت که در زندگى بشر حقایقى وجود دارد که اساس زندگى او را تشکیل مى دهد و نباید فداى خور و خواب و لذائذِ متنوع گردد. زمان هایى پیش مىآید که توجه به این امور انسان را از ایمان، تقوا، آزادگی و حرّیت- که اهداف اصلیِ بشریت است- باز داشته و سبب پشتِ پا زدن به این امور مهم خواهد شد.[3]